Natuurdronenetwerk

Bijgewerkt: 2024-08-09T07:35:00+01:00

Maaislachtoffers voorkomen
Natuurinclusief werken
Robuuste natuur
Biodiversiteit
Nesten zoeken
Reekalveren redden
Het oog voor de natuur

Afbeelding combinatie logo's Kenniscentrum Reeën en Natuurdronenetwerk Nederland

 

Natuurdrones in Nederland zijn door Kenniscentrum Reeën ontdekt vanuit speerpunt "Voorkomen van slachtoffers van activiteiten in het landschap". Waar het eerst voorkomen maaislachtoffers is geweest is dit met het inwerking treden van de Omgevingswet geworden: Voorkomen fauna-slachtoffers van activiteiten in het landschap. Natuurlijk gaat het nog steeds om reekalveren redden en maaislachtoffers voorkomen. 

Dit is in 2009 ontstaan tijdens het maken van een promotie film voorkomen maaislachtoffers onder reekalveren. Tijdens het doorkruizen van te maaien hooiland ontstond het idee om reekalveren vanuit de lucht waar te nemen. In 2012 kwamen de eerste berichten dat dit werkt. In 2016 is door KcR zelf een praktijkproef gedaan en in 2017 ontstond "Natuurdrones op de Kaart" tijdens een door het centrum georganiseerde bijeenkomst.

Om de natuurdrones en de kennis een eigen plek te geven heeft KcR in november 2021 een project voorbereid en is toen voor drie jaar de website NatuurdroneNetwerk.nl aangeboden. In 2024 wordt dat project afgesloten.

Stand van Zaken (2024)

3-9-2024:
Het faciliteren van het NatuurdronenNetwerk is in een overgangsfase gekomen.

De potentiële beheerder meldt: "Ik denk dat wij heel wat moois neer gaan zetten."

Om de belangen van initiatiefnemers en geregistreerde personen en de eerder geplaatste content te beschermen verwacht Stichting Kenniscentrum Reeën een licentie voor het gebruik van de huidige middelen en content te verlenen.

De vraag die vervolgens ontstaat is: Hoe laat je de volgers, belangstellenden en de meer actieve deelnemers meeverhuizen? (Ons plan is dit te doen door een bericht met optie aan de op dat moment via natuurdronewerk.nl geregistreerde contactgegevens.)

Samenwerking rond natuurdrones redt honderden dierenlevens

Natuurdrones worden steeds vaker ingezet om dieren te redden. Deze drones zijn uitgerust met warmtebeeldcamera's en gebruiken beeldverwerking om dieren en hun nesten te detecteren. De inzet van natuurdrones heeft in de afgelopen jaren tot een significante afname van het aantal slachtoffers geleid.

Het faciliteren van de deelnemers in het Natuurdronenetwerk heeft bijgedragen aan de succesvolle samenwerking tussen verschillende gebruikersgroepen.

Kenniscentrum Reeën faciliteert

Door het zelf doen, leren en delen van de kennis faciliteert KcR het deelnemen in het netwerk. Binnen de deelnemers profileren zich de trekkers van natuurdrone inzet door te doen. Ze werken samen met boeren, natuurbeheerders, specialisten en vrijwilligers en overheidsorganisaties. Deze samenwerking is essentieel voor het succes. Zij zijn meesters in samenwerken. Zo signaleren zij ook de gezamenlijke behoefte. Daaruit vloeit voort het wel of niet organiseren van het Natuurdronenetwerk. Meer en meer vormen zij de organisatie rond natuurdrones. Waardoor KcR zich kan richten op een ander speerpunt.

Verbetering van de condities redt ontelbare hoeveelheden dieren

De inzet van natuurdrones is in de afgelopen jaren sterk toegenomen. Dit komt door een aantal factoren, waaronder:

  • Toenemende belangstelling voor natuurbeheer: Natuurbeheerders zijn steeds meer op zoek naar nieuwe manieren om de natuur te beschermen. Natuurdrones kunnen hierbij een belangrijke rol spelen.
  • Verbetering van de condities: Sparren met grote organisaties bracht de condities rond kostbare middelen in kaart.
  • Verbetering van de techniek: De techniek van drones is de afgelopen jaren sterk verbeterd. Dit maakt het mogelijk om dieren op grotere afstand en met meer precisie te detecteren.
  • Toenemende beschikbaarheid van drones: Door aan de condities te voldoen wordt de drone inzet steeds betaalbaarder. Dat in combinatie met afschrijving maakt het voor meer mensen mogelijk om met drones te leren werken en de beschikbare techniek te leren kennen.

De meerwaarde

Het faciliteren van de natuurdrone inzetten door anderen oor KcR heeft als meerwaarde naast inspirerend, leuk en leerzaam reekalveren redden laten zien: Het succesvol samenwerken tussen verschillende gebruikersgroepen en de verbeterpunten. Deze gebruikersgroepen zijn onder meer:

  • Natuurbeheerders: De verschillende natuurbeheerders hebben allemaal belang bij het effectief organiseren en opsporen en veiligstellen van dieren.
  • Dronepiloten: Dronepiloten zorgen voor veilig en effectief toepassen van middelen zoals drones en mensen.
  • Waarnemers: Waarnemers leren en detecteren 'naast' de dronepiloten risico's, dieren en kansen.
  • Veiligstellers: Veiligstellers nemen het risico voor de organisatie en dieren weg.

Het verbeterpunt zit met name in faciliteren van de trekkers van drone-teams. Er komt zoveel kijken bij de drone inzet zelf dat het organiseren van de benodigde informatie efficiënter en effectief moet. Kennisdelen is de motor van de organisatie.

Er zijn een aantal belangrijke aandachtspunten en hindernissen op het gebied van de inzet van natuurdrones:

  • Coördineren: Faciliteren en coördineren zijn essentieel om de kostbare en beperkt beschikbare capaciteit en middelen effectief in te zetten.
  • Faciliteren: Faciliteren en dus de financiering van organisatie en middelen voor de inzet van natuurdrones beïnvloedt de beschikbaarheid van natuurdrone.
  • Organiseren: De wet- en regelgeving en techniek rond natuur en drones is complex.

Het organiseren van de belanghebbenden maakt het toepassen van beschikbare capaciteit en middelen effectief en efficiënt.

KcR heeft in het project herkend dat er veel te winnen valt voor natuur beherende organisaties als zij het samenwerken in het Natuurdronenetwerk Nederland faciliteren. Samen met de trekkers van drone-teams kunnen zij de inzet van capaciteit en middelen vergaand optimaliseren. Het organiseren van de mensen en benodigde informatie maakt de inzet efficiënter en effectiever. Kennisdelen wordt ook de motor van die beoogde organisatie.

Coördineren
Coördinatie zorgt ervoor dat mensen in een team op elkaar afgestemd zijn en dat de inzet van natuurdrones efficiënt verloopt. Hierbij helpt dat de dronevluchten worden voorbereid als vallen deze in de Specific Categorie. Het daarvoor noodzakelijke Operationeel handboek heeft helpt gestructureerd risico's te voorkomen. Daarvoor zijn op hoofdlijnen nodig:

  • Een plan van aanpak/operationeel handboek bijv. Natuurdrone
  • Het afstemmen van de inzet met de teamleden/gebruikersgroepen
  • Het monitoren van de resultaten

Dit kan door een centrale coördinator en organisatie aan te bieden en te faciliteren. Dat heeft KcR gedaan en uitgewerkt in de speerpunt "Voorkomen van slachtoffers van activiteiten in het landschap".

Faciliteren
Faciliteren houdt in dat er ondersteuning wordt geboden aan de verschillende gebruikersgroepen. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van training, materiaal of financiering. Door de gebruikersgroepen te faciliteren, kunnen ze hun taken beter uitvoeren.

Meerwaarde van coördineren en faciliteren
Coördineren en faciliteren zijn belangrijk om de volgende redenen:

  • Een effectieve samenwerking: Coördineren en faciliteren zorgen ervoor dat de verschillende gebruikersgroepen op elkaar afgestemd zijn en de inzet van natuurdrones efficiënt verloopt.
  • Een optimale inzet van natuurdrones: Coördineren en faciliteren helpen om de inzet van natuurdrones te optimaliseren, bijvoorbeeld door de inzet af te stemmen op de specifieke behoeften van de beheerder.
  • Een grotere kans op succes: Coördineren en faciliteren vergroten de kans op succes van de inzet van natuurdrones.

Conclusie KcR
De inzet van natuurdrones is een waardevol instrument voor het beschermen van de natuur. De samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen is essentieel voor het succes. Door de inzet te gaan organiseren en ondersteuning te bieden, wordt de inzet van natuurdrones verbeterd en uitgebreid.

Coördineren en faciliteren zijn essentiële elementen voor een effectieve en efficiënte inzet van natuurdrones.

Hoe het is ontstaan

Jaarlijks worden ontelbare dieren slachtoffer van werkzaamheden in het buitengebied waaronder reekalfjes, hazen, vogels en hun nesten. Er is een wettelijke zorgplicht om inheemse dieren en planten te beschermen. Ook voor die soorten waarvoor geen specifiek beschermingsregime is. Dat vraagt om natuur inclusief beheren.

Slachtoffers zijn te voorkomen door vooraf de percelen af te zoeken en beschermende maatregelen te nemen zoals de dieren in veiligheid te brengen. Dat afzoeken vraagt tijd en gaat lang niet altijd goed. Wij leerden daarom met een drone te werken die voorzien is van een warmtesensor, de natuurdrone. De natuurdrone vliegt systematisch over het perceel en spoort warme plekken op. Mensen worden daarna naar de hotspots geleid om de dieren veilig te stellen. Dat werkt prima onder de voorwaarden dat je de kennis, mensen en middelen hebt. Daarom faciliteerden we piloten, waarnemers, veiligstellers en instructeurs om dit te organiseren. Die deelnemers in Natuurdronenetwerk Nederland zijn een pool van kennis en ervaring.

Filosofie

Samen kunnen we voorkomen dat een groot deel van de fauna slachtoffer worden van werkzaamheden in het landschap.

De aanpak is geweest om mensen die belangstelling voor dit werk hebben, te helpen om zelf een natuurdrone-team op te zetten. Al onze ervaring, kennis en werkwijzen hebben we daarvoor beschikbaar gesteld. Van detectietechniek en kennis over fauna tot het aanvragen voor subsidie bij de provincie voor de aanschaf van een drone met warmtebeeld. Om daarmee de kennis verder te ontwikkelen en zo in heel Nederland natuurdrone-teams beschikbaar te krijgen.

Positie

In Nederland neemt het Kenniscentrum Reeën initiatieven voor reeën en hun leefomgeving om relevante autoriteiten te faciliteren bij het leren doen van deze activiteiten. Eén van die initiatieven is Natuurdronenetwerk Nederland geweest een andere is Maaien voor biodiversiteit. Het doel van het initiatief Natuurdronenetwerk is geweest om de inzet van drones in de natuur te begeleiden en te faciliteren.

Er zijn richtlijnen en protocollen ontwikkeld om ervoor te zorgen dat het gebruik van drones in natuurgebieden op een verantwoorde en veilige manier gebeurt. Deze richtlijnen helpen te bepalen waar, wanneer en hoe drones effectief en efficiënt gebruikt kunnen worden om dieren op te sporen.

Cookies instellen