Kenniscentrum Reeën (KcR) ontdekte in 2012 dat drones met warmtedetectie helpen slachtoffers van werkzaamheden in de natuur te voorkomen. Sindsdien streeft KcR naar de inzet van natuurdrones.

In 2016 heeft KcR een praktijktest georganiseerd. Het resultaat was aanleiding om in 2017 de bijeenkomst “Drones redden reeën en andere dieren” te organiseren. Tijdens die bijeenkomst is het besluit genomen om zelf een natuurdrone-team te leveren en de kennis en ervaring te delen.

In 2021 heeft dit toenemende vraag geleid tot:

Van reekalfjes redden naar natuur-inclusief werken in het landschap
voor
robuuste natuur en biodiversiteit


Icoon: NatuurdroneNetwerk Nederland

Eén van de lessen die het team leerde is dat in het ontwikkelen tot een ervaren en goed geoutilleerd natuurdroneteam een patroon zit. Dat patroon leidt tot momenten in het jaar dat activiteiten starten. Het is goed die momenten te kennen en je daarop voor te bereiden. Want voordat je het weet is de kans om reekalveren te redden voor dit jaar voorbij.

Leertraject Natuurdrone-team

Op hoofdlijnen bestaan de activiteiten uit:

  • Aanvraag afhandelen (doorlopen Operationeel handboek Natuurdrone)
    • Condities natuurdrone missie
    • Kan het

Zo ja:

  • Organiseren natuurdrone inzet
    • Maken Operationeel plan
    • Uitvoeren Operationeel plan

Zo nee is het om kennis, middelen en capaciteit te organiseren.

Een natuurdrone-team is voor KcR een combinatie van gecertificeerde vliegers en deskundige vrijwilligers met de juiste middelen. Maar wat betekent dat? Daarom faciliteert KcR tot eind 2024 een natuurdrone-team en een natuurdronenetwerk. Daardoor helpt het beheerders in de natuur om slachtoffers van maaien te voorkomen. Het drone-team opereert tot op een afstand van circa 10 kilometer vanuit de plaats Vorden in de Achterhoek.

Wil je ons team inzetten of onze kennis en ervaring benutten? Klik dan op de envelop en stel je vraag.


Voor inzet van een natuurdrone elders in Nederland verwijzen we graag naar NatuurDronenetwerk Nederland.

Lees voor advies over het voorkomen van slachtoffers onze pagina Voorkom slachtoffers van werkzaamheden.

De focus van KcR ligt op het delen van wat er komt kijken bij de inzet van drones om dierenleed te voorkomen. Het gevolg is geweest dat tientallen geïnteresseerden zich hebben gemeld en hun diensten hebben aangeboden onder andere via Natuurdrones op de Kaart.

Het heeft er ook toe geleid dat eind 2021 het KcR-project: “Bevorderen & verduurzamen biodiversiteit door inzet natuurdrone” is gestart. In dit door de provincie Gelderland gesubsidieerde project ondersteunt KcR boeren (en beheerders van natuur) in Gelderland slachtoffers van werkzaamheden te voorkomen door de inzet van natuurdrones.

Inzet natuurdrone-team
Het droneteam vliegt sinds 2018. Na opleiding, ervaring op doen en informatiebijeenkomsten in de regio is gestart met missies en vluchten voorbereiden en uitvoeren. Daardoor leert het team de kneepjes van het vak. In 2020 was er een terugval in het aantal missies en gescande hectares met de natuurdrone. De oorzaak lag in het ontbreken van een missie-protocol. Daarin staat duidelijk wat er van de aanvrager en van het droneteam wordt verwacht. Sindsdien ontwikkelden zich drie werkwijzen namelijk reekalveren redden, faunascan en maatwerk. Elk van de werkwijzen is een verfijning van de vorige.

In 2021 is de inzet en de effectiviteit van de natuurdrone-missies daardoor weer toegenomen. We leiden dat onder andere af van de gescande oppervlakte, het gemiddelde aantal jonge reeën en de diversiteit in de waargenomen fauna. Die toename van de natuurdrone inzet komt nu nog vooral doordat er meer belangstelling is voor natuur georiënteerd beheer. De vraag die bij ons nu leeft is hoe maken we de inzet effectiever.

Tijdens de uitvoering van de drone-opdrachten (missies) heeft de nadruk daarom gelegen op het verbeteren van de effectiviteit van de natuurdrone. Zo is het registreren, verzenden en gebruiken van de hotspots naar veiligsteller, maaier en/of maaimachine ontstaan. En merken we dat het beter identificeren en 'vastzetten' van te beschermen fauna helpt om missies effectiever te maken zowel qua inspanning als in het resultaat.

Tabel: Overzicht missie-resultaten Droneteam KcR

Jaar

Oppervlak
ha.

Ree

Ree
Jong

Patrijs

Patrijs
Jong

Haas

Haas
Jong

Fazant

Fazant
Jong


Gem. jong ree/missie

21-08-2023

418

62

77

4

6

133

18

7

0

0,18

2022

273

21

20

9

31

87

16

6

17

0,07

2021

82

50

20

0

0

30

2

11

7

1,25

2020

49

9

8

0

0

10

2

10

9

0,89

2019

81

17

6

1

0

18

0

1

0

0,38

Totaal

893

157

125

14

37

271

38

35

33

 


Het gemiddelde aantal reekalveren per missie is in 2023 weer toegenomen van 0,07 naar 0,18 per missie. De verklaring ligt in de toename van op reekalveren te scannen natuurgraslanden. Daarnaast zien we een afname in het aantal niet hier vermelde bijzondere waarnemingen mogelijk om die zelfde reden. Bijzondere waarnemingen waren kwartels met hun jongen.

NatuurdroneNetwerk Nederland
In 2021 is de conclusie getrokken dat Natuurdrones een positie nodig hadden naast KcR. Daarop is door het bestuur van KcR besloten de activiteiten en kennis om meer deskundige natuurdrone-teams te krijgen te scheiden van over-reeen.nl. Om dat te bereiken faciliteert KcR Natuurdronenetwerk Nederland voor drie jaar het uitwisselen van ervaringen en kennis met o.a. www.natuurdronenetwerk.nl. Dit is het derde jaar. Het moment om naast de kennis aanbieden de deelnemers en hun kennis te organiseren.

Kennis delen
In 2023 is een Natuurdrone proeverij gehouden met belangstellenden. Daaruit is een lijst met deelnemers gekomen. En zijn vrijwilligers gevraagd ons te helpen. Dit heeft geholpen bij het afhandelen van de toenemende vraag naar natuurdrone inzet. Twee opvallende ontwikkelingen die de vraag beïnvloeden:

  • Een natuurbeschermingsorganisatie betaald voor hun pachters de inzet van de natuurdrone om reekalveren te beschermen tegen de maaidood
  • Een aannemer in natuurbeheer zet het NatuurdroneNetwerk in om hun dienstverlening aan te vullen.
  • Een natuurbeschermingsorganisatie vraagt natuurdroneteam om in N2000 te vliegen. De provincie ondersteund dat verzoek. Beide met als secundair doel om te komen tot een raamwerk: Operationeel handboek natuurdrone.

Begin 2024 is de organisatie van KcR versterkt en zijn de condities vastgesteld waaronder de natuurdrone inzet kan groeien van één naar drie natuurdrone teams.

De ontwikkeling van een DroneTeam voor Kenniscentrum Reeën is begonnen met onderstaande schrijven.

Poster: Voorkomen maaislachtoffers


Jaarlijks wordt een ontelbaar aantal dieren slachtoffer van werkzaamheden in het buitengebied zoals maaien van gras en ruigte. Daaronder zijn nesten en jongen van grutto, patrijs, haas en ree.

Dit is deels te voorkomen door vooraf beschermende maatregelen te treffen zoals de te bewerken percelen af zoeken en vreemdmaken. Het werk gebeurt door vrijwilligers en professionals die geïnformeerd zijn door de grondgebruik/eigenaar over wanneer de werkzaamheden gaan plaatsvinden. Die bescherming kost veel tijd en kan beter.

Logo KcR


De grondleggers voor Kenniscentrum Reeën (KcR) maken zich sinds 2008 sterk om slachtoffers van maaien te voorkomen. Zij leren door te doen. De aanschaf en het gebruik van een drone is daar onderdeel van. Zo starten zij het project: Een drone voor Vorden. Dat al snel uitgroeide tot een plan om vijf drone-teams beschikbaar te krijgen in de hele gemeente Bronckhorst. Inmiddels is er al veel ervaring opgedaan.

Dit arbeidsintensieve zoeken kan veel effectiever met een warmtesensor onder een drone. Systematisch vliegt het droneteam de drone over het perceel en spoort warme plekken op zoals dieren en nesten. Dit bespaart veel manuren waardoor snel een gebied wordt afgezocht naar de dieren en deze beschermd kunnen worden.

Daarvoor dient kennis en ervaring te worden gekregen om met een drone een missie te kunnen en mogen uitvoeren. Een erkend droneteam is voor KcR een combinatie van erkende, deskundige natuurbeschermers met de juiste middelen.

Een natuurdrone missie bestaat uit:

  • De vlucht voorbereiden
  • Een vluchtplan maken
  • Advies uitbrengen en
  • Weloverwogen de dieren opsporen en in veiligheid brengen.

Het doel van Een natuurdrone voor ... is om één droneteam incl. de middelen voor een periode van vier jaar te krijgen.

Zo’n droneteam heeft tenminste:

  • Een duidelijke werkwijze
  • Een vaardige dronevlieger
  • Een geregistreerde drone
  • Een WA-verzekering
  • Communicatiemiddelen

De kosten zijn afhankelijk van het doel van het droneteam. Bijvoorbeeld worden er andere eisen aan de drone, sensoren en software worden gesteld om grotere dieren als reeën of kleinere dieren waaronder nesten en eieren van weidevogels er andere eisen aan de drone, sensoren en software worden gesteld.

Om meer flexibel en rendabeler te zijn stelt KCR haar bestaande organisatie, netwerk, kennis en communicatiemiddelen beschikbaar en verzorgd zij:

  • Advies rond inzet van een drone
  • Signaleert, stimuleren en ondersteund zij droneteams
  • Stelt zij drones en/of sensoren beschikbaar
  • Kwalificeert zij drone-teamleden
  • Verbindt zij vraag en aanbod

Het eindresultaat is een robuuste organisatie van droneteams die over langere tijd slachtoffers onder wilde dieren door activiteiten van mensen probeert te voorkomen.

De beoogde gebruikers van droneteams zijn groenbeheerders die de dieren willen beschermen zoals:

  • Particulieren
  • Agrarisch natuurbeheerders
  • Overheden (Gemeente, Waterschap, Provincie)
  • Boeren en hun aannemers
  • Natuurbeschermingsorganisaties (Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Wildbeheereenheden)
  • Toezichthouders
  • Weide- en akkervogelbeschermers
  • Faunabeheerders
Afbeelding: Trekkers en partners in project Een natuurdrone voor Vorden e.o.


Bedankt
Vrijwilligers, Provincie Gelderland, Stichting DiNaMo Fonds, WBE IJssel-Oost, Gemeente Bronckhorst, DronExpert, Prowild en al die mensen die de moeite nemen om ons te vragen bij hen maaislachtoffers te voorkomen.

Jullie steun heeft het mogelijk gemaakt om in het wild levende dieren op te sporen met een natuurdrone.

Kijk de video: Drone als natuurbeschermer, Wildlife preservation by drone
https://www.over-reeen.nl/portals/0/afbeeldingen/video/drones_redden_reeen_420.jpg
https://www.youtube.com/watch?v=38PVo4qWGGs
Produced by: Wouter Borre Productions
2015-05-17T00:00:00+01:00

 

Cookies instellen