Wat doe jij als je een reekalf vind?

Natuurlijk zijn er ook andere situaties. Omdat het aantal reeën in ons land groot is en veel wegen het leefgebied van de reeën doorkruisen komt het regelmatig voor dat een reegeit die kleine reekalveren heeft door een botsing met een auto om het leven komt. In zo’n geval zal de bevoegde persoon die belast is met de afhandeling van aanrijdingen met dieren, eventueel samen met de beheerder, proberen de reekalveren te vinden. Om ze daarna naar een ministerieel erkend opvangcentrum te brengen. Die opvangcentra hebben toestemming om beschermde dieren onder zich te hebben en beschikken over de nodige kennis en ervaring om de verzorging van gewonde of verweesde dieren tot een goed einde te brengen zodat deze na verloop van tijd weer in de natuur teruggezet kunnen worden.

Het verzorgen en opfokken van jonge reekalveren vraagt veel kennis en ervaring. Een leek moet daar beslist niet aan beginnen want dat eindigt meestal in ongewenste omstandigheden, zoals reebokken die mensen zien als soort genoten en uiteindelijk hun territorium tegen mensen verdedigen.

Er is echter nog een praktijksituatie. Namelijk als iemand toch een reekalf meeneemt en aanbiedt. In die gevallen kan een opvangcentrum helpen door de mensen die zo'n jong dier vangen te wijzen op bovenstaande en de reekalveren terug te brengen naar de vindplaats.

Wie de berichten van boswachters volgt ziet treurigmakende foto's voorbijkomen van gewonde en dode zwangere reegeiten of reekalfjes. De dieren zijn vaak het slachtoffer van loslopende honden.

In de vrijwel dagelijkse berichten op Sociale media als Twitter en Facebook staan de dode reekalfjes met beetwonden, reegeiten die net voor of tijdens het kalven door een hond gedood worden. Daarom geven we aandacht aan dit soort incidenten, want ze staan voor de boswachter niet op zich. Diverse boswachters melden bijvoorbeeld dat in hun werkgebied jaarlijks een aantal keren met zekerheid te zeggen is dat het omkomen van een gevonden ree veroorzaakt is door een loslopende hond. En dat zijn alleen nog maar de gevallen die gevonden worden.

Enkele boswachters die ook BOA (Buitengewoon Opsporingsambtenaar) zijn, waren getuige van zo'n drama met een ree. Hier volgt het verslag: Van een afstandje zag ik twee loslopende honden een ree opjagen, net zo lang tot ze in een raster terechtkwam. Daar begonnen ze met zijn tweetjes aan haar poten te trekken. Ik ben er heen gehold en heb de honden van haar afgeschopt. De dames bij wie de honden hoorden waren meteen verdwenen, maar wat had ik hen graag op de bon geslingerd! Dan zit je daar met een gewond, gillend dier in totale paniek. De verwondingen waren zo erg dat ik de hulp moest inroepen van iemand die het dier kon en mocht doden. Het enige wat je dan nog kunt doen is iets over haar ogen, hoofd, leggen. Maar wat duurt een kwartier dan lang. Zulk gekrijs blijft je je hele leven bij!"

Honden gaan van nature achter de reeën aan, dat kun je hen niet kwalijk nemen. Wij maken mensen bewust van het effect dat huisdier hebben op hun omgeving, en dus op de verantwoordelijkheid die zij hebben. Daaronder valt het anderen wijzen op de noodzaak de dieren onder controle te houden. Te voorkomen dat de eigenaren en de door hen gehouden dieren de natuur belasten. Bedenk dat je je huisdier niet los mag laten vliegen, lopen tenzij in een daarvoor aangewezen gebied of met ontheffing voor het verstoren van de natuur. Wordt een gehouden dier op loslopen of op jagen betrapt, dan wacht de eigenaar - zeker in het voorjaar - een fikse boete. Om de incidenten met loslopende honden te voorkomen, werken Buitengewone Opsporingsambtenaren (BOA's) samen en treden zij streng op tegen de eigenaren. Zo maken zij bijvoorbeeld processen-verbaal op.

BOETE: De boete voor de begeleider van een loslopende hond bedraagt negenennegentig euro. Zodra een hond achter een ree aanzit, valt het onder ongeoorloofd jagen, stroperij, met de daarbij behorende boetes. Die kunnen oplopen tot meer dan vierhonderd euro.

Kent u het verhaal van de terror-oehoe of terror-buizerd? Een dier dat mensen aanvalt. Dit komt ook bij reeën voor. Dit gaat over de achtergronden van de terror-ree. Vaak is dit gedrag terug te herleiden tot met mensen en huisdieren opgegroeide reekalveren.

ONDESKUNDIGE OPVANG VAN REEKALVEREN MAAKT GEVAARLIJKE REEËN!

Soms bereiken ons berichten als er loopt een ree met de koeien in de wei te grazen of er loopt een reekbokje met de mensen mee. Dan rinkelen bij ons de bellen! Want als zo'n ogenschijnlijk schattig ree een reebok wordt kan het op enig moment maar zo met zijn vijfentwintig kilogram het gewei op je richten.

Neem nu deze vraag die ons via het contactformulier bereikte: "Ik zie bij ons een reebok en twee vrouwtjes. Die reebok vertoond opvallend gedrag. De reebok loopt herhaaldelijk op enkele meters afstand met mensen mee, zelfs met mensen die hun honden uitlaten! Hij is niet agressief naar mensen toe maar is er een kans dat hij agressief wordt?"

Voor ons is dit een praktijksituatie waarin we onze kennis kunnen toetsten.

Ja, er is een goede kans dat deze reebok agressief wordt. Wat je beschrijft doet vermoeden dat het dier gewend is aan mensen en huisdieren. Het dier wordt agressief als deze mensen als concurrerende soortgenoten gaat ziet. Dat gebeurt eigenlijk alleen met reebokken als mensen reekalveren niet geïsoleerd van mensen opvangen.

Door de enorme stimulans van dierenopvang en het 'bambi-effect" worden er reeën losgelaten die zich mens voelen. Dit loslaten gebeurt vaak in groepen. Die reeën blijven bij elkaar als sprong of sluiten zich aan bij de in het wild levende reeën in een wintersprong.

In de natuur gaan in het voorjaar de sprongen uit elkaar. De reeën zoeken dan een eigen plek. Ze gaan uit elkaar omdat in het proces van voortplanten de volwassen reegeiten hun reekalveren gaan krijgen.

Wanneer dat met de losgelaten groep gaat gebeuren is afhankelijk van de leeftijd van de vrouwtjes. Die bepaalt namelijk of zij al drachtig zijn of niet. Als zij drachtig zijn gaan ze vanaf laatste week maart opzoek naar de plek om hun reekalf te zetten en groot te brengen. Zijn de reegeiten nog niet drachtig dan gaan zij begin juli opzoek naar de voor hen geschikte partner.

In beide gevallen en al de varianten daarop is dat het begin van het op eigen benen staan van de achtergebleven reebokken. In die periode verandert het onderling gedrag van reeën en gaan de reebokken vechten. Dan leert elk van hen te knokken voor een eigen plek, het territorium. Dat doen zij tot eind augustus. Mochten er als gevolg van dat machtsvertoon elders concurrenten op het toneel verschijnen in het gebied van een reebok dan vindt er een krachtmeting plaats.

Voor de reebokken die met mensen zijn opgegroeid betekent dit dat mensen sparringpartners en concurrenten zijn. Wat nog meespeelt is dat de puber eerder in het seizoen ook graag kameraden uitdaagt om ervaring op te doen. Dit ogenschijnlijk koddige gedrag kunnen mensen eerder in het seizoen al zien en wordt serieus vanaf het moment dat de zogenaamd basthuid van het gewei is geveegd. De basthuid is de huid waarin een gewei groeit. Het eerst vrij onschuldig meelopen met mensen of hun huisdieren kan dan al snel uitlopen op een gevaarlijke situatie.

Wat te doen in zo'n situatie: Gezien de hoeveelheden reeën, het beheer van de populatie en het in dit geval hoogstwaarschijnlijk verkeerd opvangen van reekalveren adviseren wij het dier te doden. Dat kunnen door de provincie en politie aangewezen boswachters doen. Deze zijn bekend bij de politie. Opvangen en elders plaatsen van het dier verplaatst de ongewenste situatie.

Zelf vinden we dat dit soort situatie moet worden voorkomen. Het verkeerd opvangen en herplaatsen dieren geeft op het individu na alleen maar verliezers. Wij vinden dit ook jammer ten aanzien van reeën die vanuit de natuur in de stad zijn komen leven. Die vertonen dit gedag niet. En dat zien wij heel graag: De natuur dicht bij de mensen.